Kaukasische dwerggrondel zwemt rond

Alweer zo'n exotische grondel gespot! Dit is de 25e vissoort in Leiden

• Nooit gedacht dat ik deze kleine bodemvisjes zo hoog in de waterkolom zou zien zwemmen.
• Grondels hebben over het algemeen geen zwemblaas, dus die verwacht je hoppend over de bodem. Denk maar aan de (inheemse) rivierdonderpad en exotische zwartbekgrondels.
• Bekend als Caucasian dwarf goby en Knipowitschia caucasica, (Berg, 1916)

Oproep: bijdrage bijvoederen zwanen Cronesteyn

Oproep: Help de jonge zwanen in Polderpark Cronesteyn om te overleven!

Door een plaag van Amerikaanse rivierkreeften zijn er bijna geen waterplanten meer in de sloten aanwezig.
Dit betekent dat jonge zwanen niet genoeg te eten hebben en binnen een paar weken na hun geboorte al sterven.

• Rob van Royen voert de jonge zwanen daarom actief bij, maar dat kost hem behoorlijk wat geld.
  Hij voert ze gedroogde meelwormen, andijvie en graan. Momenteel eten ze 2 kilo andijvie per dag en ongeveer 30 liter meelwormen per week.
• Elke bijdrage helpt hem om deze prachtige dieren te kunnen blijven voeden en ze te laten opgroeien tot volwassen zwanen.
• Uw donatie betekent dat deze jonge zwanen een kans krijgen om te overleven en draagt daaarmee bij aan het redden van de jonge zwanen in Polderpark Cronesteyn.

Dank u wel voor uw steun! Hartelijke groet, Rob van Royen

Donaties graag op het volgende bankrekeningnummer:

NL33 ASNB 0707 4981 98
T.n.v.: R van Royen e/o CAM Nederstigt
O.v.v.: Zwanen Cronesteyn

Nieuwsbrief 72: bestralen van kreeften, snuffelhonden of een snoek?

In deze nieuwsbrief:

• Broednesten zeer succesvol
• Rivierdonderpaddenexamen
• Sterilisatie van kreeften d.m.v. bestraling
• Snuffelhonden die kreeften vinden
• 2 x Exotisch Watertheater
• Cursus Visherkenning
• Getrainde snoek als exotenjager

Klik hier voor de hele digitale nieuwsbrief, inclusief doorklik-links en mooie kleurenfoto's, zoals die van Herman Berkhoudt, hieronder:

Rivierdonderpadden in het CITO examen

In mei 2023 maakten examenleerlingen van de Havo kennis met de rivierdonderpadden uit ons onderzoek!

• Hierbij de vragen uit het examen

Watertuinen werken voor vis!

Beste lezer,

24 juni 2023 zocht ik in het kader van de Week van de Invasieve Exoten naar ... invasieve exoten. Ik vond ze, maar gelukkig lag er ook een zeelt onder de watertuin op me te wachten!

18 mei 2023 was het een hemelse dag om te snorkelmonitoren: er lagen 4 zeelten te snoozen onder de watertuinen!

• Ik heb nog niet in het Smoelenboek kunnen zien of er bekenden tussen zitten, maar dat kan haast niet anders.
• Ik zag in elk geval een paar mooie littekens en scheuren in vinnen, die ik meen te herkennen.
• Laten we hopen dat Zeelten ook van zwartbekgrondels houden, want dat zijn de meest voorkomende dieren in dit traject; niet watervlooien, noch baars of aasgarnaal.
• Er zitten vele duizenden zwartbekken. Gelukkig kon ik twee nesten omkeren voor rovertjes als de baars (die peuzelen de eitjes op, zie foto hiernaast).
• En twee nesten nam ik mee naar huis, om uit te broeden in mijn aquarium. Daar train ik jonge snoekjes mee, zodat die exoten leren te herkennen en zien als voedselbron. Je kan niet vroeg genoeg beginnen urbane evolutie een handje te helpen!
• Luister hier naar het interview over Snoek Eppo, die inmiddels is uitgezet in de Leidse Hout

Zoutkistenrouteplattegrond update

• Dankzij Madelene van den Berg, die de Zoutkistenroute onderzocht voor haar Natuurgidsenopleiding bij de IVN, hebben we een prachtige nieuwe plattegrond!
• Wist je dat we onze 'oude paling' opeens spotten in de wijk Nieuw Leyden?! Aan de Driemanschapskade, bij het fiets-/loopbruggetje. Zó leuk dat deze gerecycled is!
• De gereviseerde aal (die van naam is veranderd, want een aal is levend en een paling is dood), staat als vanouds op de Herengracht/Zuidsingel/Kalvermarkt.

Bekijk ook het Zoutkistenboek dat Natuurgids Madelene maakte over de route

• Boek: Zoutkistenroute Tussen de Rijnen

Kerstboom als Kunstrif in Binnenvestgracht

Recent is in de Binnevestgracht een kerstboom in het water gelegd, i.s.m. de
Gemeente Leiden en de Bloemenboot, onder de Laatste Brug bij de ingang van Begraafplaats Groenesteeg.

• De kerstboom van De Bloemenboot die de Beestenmarkt sierde is hierbij duurzaam gerecycled en kan als kunstrif gebruikt worden door de roofvissen baars, snoekbaars, snoek en door stekelbaarsjes.
• Hun eitjes worden namelijk steeds vaker opgegeten door de exotische marmergrondel, zwartbekgrondel en Amerikaanse rivierkreeften, terwijl het juist onze inheemse roofvissen zijn, die de exoten moeten wegvangen! We willen hun jongen daarom meer overlevings-kansen biedoen.
• Dit nieuwe en unieke bewonersproject zorgt hopelijk voor informatie over het beschermen van onze visstand, want we gaan weer zaklampvissen en snorkelen om te kijken wie zich tussen de dennentakken verstopt en zich voortplant.
• Lees hier de hele bewonersbrief (in PDF)
• en lees hier het krantenbericht (in JPG)

Fish-Tales (English)

'Onder water in Leiden' translates as Under water in Leiden.

NEWS! What's a Christmas tree doing in the canal?

• An "artificial reef" has been placed in the Binnenvestgracht, beneath the bridge at the cemetery Groenesteeg. It was the old X-mas tree from the Beestenmarkt, kindly donated to us by De Bloemenboot.
• It will provide shelter, food and ample space for native predatory fish to lay their eggs. Think: pike, zander, perch and sticklebacks.
• The past years we noticed that invasive species like the roundhead and tubenosed gobies liked to eat their eggs, because they're the first protein-rich food source after the winter.
• American Crayfish are decimating waterplants, therefore destroying sites for fish to cling their eggs on.
• It's a trial to see if the pine tree will deter exotic species (results unknown), for native species to lay their eggs and hide in without being disturbed by gobies and crayfish (positive results expected).
• It will last until June 2023 or even longer, if the results are satisfying. We'll be monitoring that closely!
• We'll be picking up the floating trash next to the reef with our XXL graspers, fishing nets and if necessary our clean-up kajak. 
• Here's the Dutch information leaflet about this project.
• P.s. we're trying with council and owners to get the two licensed boats another location to moor their vessels. This will prevent any more oil-spills. 
• The boat barrier/reef will also deter misinformed boats that wish to sail on through this part of the fish reservation (see below; Dutch only).

Recap of our project

• 'Under water in Leiden' is a unique project in the Netherlands, started by locals in 2011. Locals became interested in the life under the surface after the city-canals got cleaner and clearer.
• This clarity (and growing abundance of wildlife) was mainly due to well-planned maintenance of the waterways within the city and surrounding areas.
• The project 'Monitoring of Fish', encompasses the checking and counting of wildlife in the canals and is since 2013 an official biodiversity project.
• 26 species of fish have been spotted in Leiden, by trained volunteers and fishermen alike.

Lees meer