Nieuwsbrief 75: Onderzoek, prijs en Verkade-albumplaatjes

In deze nieuwsbrief:
- Onderzoek door studenten naar uitvliegende insecten en plankton in het visreservaat
- Natuurprijs voor Aaf Verkade
- Remake zoutkistenroute dankzij werkgroep en subsidie
- Miniatuur zoutkistjes te koop ter ondersteuning van ons project
- Uitspraak Tweede Kamer kreeftenvangst
- Wolhandkrabben vangen: iedereen doet mee, behalve Nederland
- Oude en nieuwe vissennamen: de rietvoorn
- Verkade-recepturen voor de lekkerste kreeftenkoekjes!
- Enkele Verkade-albumplaatjes uit de oude doos

Lees hier de hele nieuwsbrief inclusief kleurenplaatjes!

Unieke Miniatuur Zoutkistjes UITVERKOCHT

Tot onze grote spijt zijn de miniatuurtjes uitverkocht!

• De afgelopen jaren heeft vrijwilliger Pieter de Jong met de hand uiterst secuur de zoutkisten nagemaakt in miniatuurvorm.
• Als u er een aanschaft, ondersteunt u daarmee ons bewonersproject Onder water in Leiden. 
• U kunt er van alles in doen, zoals kantoorgerei, snoepgoed, of zout!

Diverse modellen

• Net als de bakken op de echte zoutkistenroute hebben ook deze miniaturen revisierondes doorgemaakt.
• Er zijn exemplaren uit 2018, 2020 en 2021; elke miniatuur is uniek.
• U heeft geen vrije keuze in de soort vis die u toegestuurd krijgt, tenzij u dat wel graag wilt!
• Stuur in dat geval eerst een e-mail met de gewenste afbeelding, dan kijken wij of die nog op voorraad is. Vervolgens maakt u het bedrag over via de bestelmodule onderaan deze pagina.
• Stuurt u ook een e-mail, wanneer u meer dan één exemplaar wilt bestellen. 

Diverse prijzen, afhankelijk van verzending

• Indien we het zoutkistje naar u opsturen, kost het in totaal 30 euro (incl. verzendkosten).
• Als u het zoutkistje bij Aaf komt ophalen (op afspraak), kost het 25 euro. U krijgt na de betaling van de 30 euro, bij Aaf thuis vijf euro contant terug.  

Prijs en Kreeft-ontwikkelingen

Aaf heeft de Heimans en Thijsseprijs 2023 gewonnen!

• "De Heimans en Thijsse Stichting heeft met trots de prestigieuze Heimans en Thijsse Prijs toegekend aan Aaf Verkade, een uitzonderlijk persoon die zich heeft ingezet voor het wekken van belangstelling voor de natuur, natuurstudie en natuurbescherming in Leiden en daarbuiten. De prijs wordt op zaterdag 18 november 2023 uitgereikt tijdens het Heimans en Thijsse Symposium."
• "Aaf Verkade zet zich sinds 1999 op indrukwekkende wijze in voor het bevorderen van natuurbeleving en natuurstudie in de stad Leiden. Haar toewijding en bijzondere aanpak hebben een diepgaande impact gehad op zowel de lokale gemeenschap als de bredere natuurbeschermingsgemeenschap in Nederland. De laureaat heeft belangrijke en inspirerende activiteiten ontwikkeld en onderscheidt zich op verschillende vlakken: " lees hier verder.
• Deze prijs is natuurlijk ook voor al die anderen die het waterleven een warm hard toedragen!

Moties aangenomen over bestrijding van invasieve exoten

• Waaronder de motie Van Campen (VVD) over de wijze van bestrijding van de Amerikaanse rivierkreeft.
• Er is nog altijd een boel geneuzel over wie nu wat doet (lees: betaalt): het Rijk, de provincies, de omliggende landen, de beroepsvissers: iedereen wijst naar elkaar en niemand pakte de handschoen op.

Onder water in Leiden pakt al járen kreeften aan

• Omdat wij onder én boven water maar al te duidelijk zien welke schade deze exoten aan het planten- en dierenleven aanbrengen, willen we graag zo snel mogelijk beginnen met lokale pilots om ze weg te vangen met getrainde bewoners.
• We hopen dat we onze aanpak in Havenwijk-Zuid naar verschillende wijken kunnen kopiëren.
• Daarmee wordt het gemakkelijker om de kreeften lokaal tot beheersbare niveaus terug te krijgen. De deelnemende bewoners mogen de vangst tijdens bijvoorbeeld de buurtborrel opeten!
• Lees verder op deze pagina.

Nieuwsbrief 74: Groot Nieuws!

• • Groot Nieuws! Luister naar Vroege Vogels a.s. zondag om 08:10 uur
  • Oktoberchallenge vervuld
  • Zaklampvisexcursies met de Hortus in december
  • Meer en meer kreeftenvallen uitgedokterd
  • Natuurfilm Haagse regio in de maak
  • Rondleiding tussen Aaf's stadsgrachtenaquaria
• Klik hier voor de hele nieuwsbrief

Gasthuiswijk

Een heel gezellige duik in de gastvrije Gasthuiswijk op 18 oktober, in het kader van de Ontdekmarkt!

Zeelten op bezoek

Wil je ook minutenlang genieten van drie sierlijke zeelten (Tinca tinca)?

• Hier zwemmen ze in de gracht, op zoek naar voedsel (foerageren)
• De individuen zijn Link, Bami en Krokodil André, op 29 september 2023 in het Visreservaat Leiden

Smoelenboek-uitleg

• Zeelt Link (Z-61) heeft eind september 2023 een verse verwonding op de top van zijn staart (witgekleurd, er hangt een stuk huid los) en een extra scheur in zijn staartvin. 
• Zeelt Krokodil-André (Z-62) is ook een mannetje en heeft een hangende onderlip, zoals André van Duin in zijn typetjes. Hij is wat kleiner en een stuk donkerder dan de overige twee zeelten.
• Zeelt-65 (Bami) is níet Spaghetti (Z-26), een conclusie die Aaf deze maand trok na het bekijken van close-upbeelden m.b.v. een camera op een selfiestick (zie hieronder). Daaruit bleek dat de staart- en rugvin van Bami anders zijn dan die van Spaghetti. Wél hebben ze allebei iets aan hun rechterwang hangen! Dat zorgde -mede door hetzelfde geslacht (man), lengte en vriendelijke gedrag- voor de verwarring.
• Zeelt-Bami heeft in elk geval een zwarte vlek linksachter (nabij de staart) op de flank. En een 'deuk' op de rechterflank, net boven de middenlijn en tussen borstvin en rugvin in.
• Aan geactualiseerde Smoelenboektekeningen wordt daarom gewerkt.

Antwoordvis: de futen vingen een ....

De titel zegt u waarschijnlijk niet veel, dus hier komt de uitleg!

• Een 'vraagvis' is een vis die nog niet op naam gebracht is.
• Er kijkt een specialist naar de beelden en het wachten is op zijn antwoord. (Het antwoord staat onderaan de foto's.)
• De watervogelmethode is een van een dozijn telmethodes die we in het visreservaat gebruiken om de visstand in kaart te brengen.
• Zo zijn er bijvoorbeeld ook nog het snorkelen, zaklampvissen en drijfvuilvissen met schepnet (waar vaak bijvangsten in zitten).
• Aaf maakte een serie screenshots waarbij de vis het duidelijkst is te zien:

• Het filmpje staat hieronder

De vraagvis is: de pos! (Gymnocephalus cernua), hieronder enkele hints:

• 2 rugvinnen
• Stekelige rugvin en ook stekelige 'wangen', die zijn uitgezet
• Lichtbruine kleur met iets donkerder vlekjes
• Groot oog
• Gevorkte staart
• Veel voorkomende vis in het visreservaat (in de Top 5, samen met de zwartbekgrondel, baars, marmergrondel en rietvoorn)

Kreeftenbroed

• Als je niet eerder al wist dat 600 jonge kreeftjes per legsel er heel veel zijn: dit vrouwtje heeft er nog maar 200 onder haar buik hangen.
• De rest van de jongen is de wereld aan het verkennen en verslinden.
• (Gelukkig zitten ze in een aquarium en worden ze onderdeel van de training van snoek Bobby, die exoten leert herkennen als voedsel)
• De visjes die je rond ziet zwemmen zijn guppies; ook exoten en zo nodig ook deel van de training; kreeften zijn (gelukkig!) niet alle seizoenen zwanger.

• Een rode Amerikaanse rivierkreeft (Procambarus clarkii) krijgt 2 à 3 legsels per jaar.
• Elk kan 600 eitjes/jongen groot zijn. Na drie jaar zijn dat 1-129 miljard nakomelingen voor één vrouwtjeskreeft.
• (Afhankelijk van predatie of sterfte door andere oorzaken.)
• Zie voor meer informatie het persbericht.